Od 2010 roku obowiązuje w Polsce całkowity zakaz bicia dzieci i stosowania jakichkolwiek kar cielesnych. Odnosi się to zarówno do osób sprawujących władzę rodzicielską, jak i osób opiekujących się dziećmi. Nie tylko lanie, ale także zwykły klaps w pupę, uderzenie po rękach, czy po twarzy, zaliczają się do zakazanych przez prawo kar. Przemoc fizyczna i psychiczna jest zabroniona nie tylko ze względów moralnych, ale i zdrowotnych. Kiedy ktoś próbuje zastraszyć dziecko, posłusznie robi ono to, czego ta osoba żąda tylko po to, żeby więcej tego strachu czy bólu nie odczuwać. Tylko za jaką cenę? Jaki jest wypływ przemocy na mózg dziecka?

REAKCJA MÓZGU DZIECKA NA PRZEMOC

Przemoc, lub perspektywa przemocy, wywołuje u dziecka strach i stawia je w sytuacji stresu. Zaczyna ono działać pod wpływem jądra (ciała) migdałowatego, które odgrywa ważną rolę w odszyfrowaniu emocji i radzeniu sobie ze strachem. Strach może wywołać u dziecka trzy reakcje: atak, ucieczkę albo blokadę (swego rodzaju paraliż). Powodują one wzrost ciśnienia, przyspieszenie rytmu serca i wydzielanie się hormonu stresu: kortyzolu. Psycholodzy wyjaśniają, że częścią mózgu najbardziej dotkniętą przez stres jest kora przedczołowa. Tam właśnie podejmowane są decyzje. Oznacza to, że dzieci wychowywane przy użyciu przemocy, mają problemy z koncentracją, z radzeniem sobie z porażką oraz przede wszystkim z panowaniem nad sobą.

wpływ przemocy na mózg dziecka

Mózg kształtuje się u człowieka średnio do dwudziestego piątego roku życia. Połączenia między synapsami, które wytwarzają się w dzieciństwie, przypominają puzzle. Każde nowe przeżycie tworzy nowe synapsy. Na stałe zostają w mózgu tylko synapsy wynikające z najczęstszych przeżyć dziecka. Im częściej pada ono ofiarą przemocy, tym więcej połączeń związanych ze strachem i stresem utrwali się w mózgu. Będą one miały wpływ na przyszłe zachowanie i spojrzenie na świat dziecka.

Według badań przeprowadzonych przez Program Amerykańskiego Departamentu Zdrowia, ponad 90% dorosłych bitych w dzieciństwie, ma niepożądane zachowania związane z doświadczoną przemocą:

– większą agresję;

– większą częstotliwość zachowań  kryminalnych i antyspołecznych;

– problemy ze zdrowiem psychicznym;

– zwiększone ryzyko przemocy wobec własnych dzieci i współmałżonków;

– zwiększoną konsumpcję narkotyków i alkoholu.

 ROZWÓJ MORALNY DZIECKA

Jeśli dorosły stosuje przemoc wobec dziecka, w żaden sposób nie pomoże to dziecku poprawić swojego zachowania. Zmusi je to jedynie to unikania pewnych zachowań, żeby uniknąć bólu czy strachu. Nie przyswoi ono sobie zasad funkcjonowania w domu, czy w społeczeństwie, według kryteriów moralnych, ale według strachu. Co gorsze, będzie ono także miało problem z odróżnieniem dobra od zła. Bo w jaki sposób będzie mogło wytłumaczyć sobie, że ktoś, kto je kocha, sprawia mu ból? Czyli to oznacza, że sprawianie bólu i operowanie strachem jest dobre? Dzieci imitują zachowania rodziców, którzy są dla nich podstawowym modelem do naśladowania. Kiedy agresja i dominacja staną się dla dziecka codziennym zachowaniem, będą je one postrzegały jako coś jak najbardziej normalnego. Do tego stopnia, że bez wahania zaczną używać przemocy w stosunku do innych.

DLACZEGO NIE WOLNO BIĆ DZIECI?

Podsumowując, nie wolno bić dzieci z trzech głównych powodów. Po pierwsze, używanie przemocy przynosi dziecku cierpienie. Następnie, nie jest ono skuteczne na dłuższą metę, dziecko zmienia zachowanie z niewłaściwego powodu, mianowicie strachu. (Zapraszam do lektury artykułu o karach, który wyjaśnia przyczyny ich krótkoterminowej skuteczności.) W końcu, wpływ przemocy na mózg dziecka jest negatywny i długofalowy. Prowokuje ona agresywne i niebezpieczne zachowania w dorosłym życiu.

Jeśli macie ochotę podzielić się Waszą refleksją na temat powyższego artykułu, serdecznie Was do tego zapraszam.

[gs-fb-comments]